Global Economic Racket : भारत पुन्हा आर्थिक पारतंत्र्यात?

Donald Trump, Putin, Adani, Ambani, Modi's Global Economic Racket

Trump ट्रम्प यांचे स्वाक्षरीचे (signature) आर्थिक धोरण हे एक मोठे जुगारासारखे आहे. त्यांनी गेल्या सुमारे शंभर वर्षांतील सर्वाधिक दराचे आयात शुल्क (टॅरिफ) Tariffs लागू केले आहे. यामागे Trump अमेरिकेतील उत्पादन क्षेत्र पुन्हा उभे राहील असा त्यांचा दावा आहे; मात्र प्रत्यक्षात जगातील जवळजवळ प्रत्येक देशातून येणाऱ्या वस्तू आता अधिक महाग झाल्या आहेत. याशिवाय ट्रम्प यांनी लावलेले हे टॅरिफ कायदेशीर आहेत की नाहीत, यावरही प्रश्नचिन्ह उभे राहिले आहे.

टॅरिफ म्हणजे प्रत्यक्षात सीमारेषेवर लावलेला करच असतो. US Constitution अमेरिकेच्या संविधानानुसार कर लावण्याचा अधिकार Congress काँग्रेसकडे आहे. सर्वोच्च न्यायालय सध्या ट्रम्प यांच्या बहुतांश टॅरिफच्या कायदेशीरतेचा विचार करत असून, येत्या काही आठवड्यांत किंवा महिन्यांत त्यावर निर्णय देऊ शकते.

दरम्यान, अमेरिकन कंपन्यांसाठी किंमती वाढवणे टाळणे अधिकाधिक कठीण होत चालले आहे (काही ठिकाणी पुन्हा एकदा). कारण कच्चा माल आणि वस्तू देशात आणताना त्यांना हे टॅरिफ भरावे लागत आहेत. एका अंदाजानुसार, या टॅरिफमुळे अमेरिकन नागरिकांना दरवर्षी सुमारे १,८०० डॉलर्स अतिरिक्त खर्च करावा लागणार आहे.

डोनाल्ड ट्रम्प आणि व्लादिमीर पुतीन यांच्यातील संबंधांवर इंग्लंडमधील मिरर सारख्या वृत्तपत्रांमध्ये चर्चा आहे की, दोघेही आतून मित्र आहेत, ज्यामुळे युरोपियन युनियनने ट्रम्पवर विश्वास ठेवू नये असे म्हटले जाते. यामागची मीमांसा अशी आहे की ट्रम्प यांनी पुतीनशी वारंवार बैठकी घेतल्या आहेत, रशियाविरुद्ध असलेल्या आरोपांवर शंका व्यक्त केल्या आहेत आणि युक्रेनवरील रशियाच्या हल्ल्याविषयी युरोपियन नेत्यांच्या भूमिकेवर टीका केली आहे. ट्रम्प-पुतीन संबंधांची पार्श्वभूमी ट्रम्प आणि पुतीन यांच्यात वारंवार वैयक्तिक बैठकी झाल्या आहेत आणि ट्रम्पने रशियाच्या विरोधात असलेल्या आरोपांवर शंका व्यक्त केली आहे. ट्रम्प यांनी युक्रेनवरील रशियाच्या हल्ल्याविषयी पुतीनवर अनेकदा टिका केली असली, तरी त्यांच्या संबंधांवर शंका निर्माण झाली

ट्रम्प अंबानी नात काय ? Trump-Ambani connection

डोनाल्ड ट्रम्प यांची औद्योगिक हितसंबंध भारताच्या अंबानी ग्रुपशी जोडली गेली आहेत. मुकेश अंबानी यांच्या रिलायंस इंडस्ट्रीजने ट्रम्प ऑर्गनाइजेशनच्या रियल एस्टेट प्रोजेक्टसाठी ट्रम्प ब्रँडचा वापर करण्याचा समझौता केला आहे. यासाठी रिलायंसने 86.5 कोटी रुपये डेव्हलपमेंट फीस दिली आहे आणि मुंबईतील एका मोठ्या रियल एस्टेट प्रोजेक्टमध्ये ट्रम्प ब्रँडचा वापर केला जाणार आहे. अंबानी आणि ट्रम्प परिवार यांच्यात घनिष्ठ संबंध आहेत. अंबानी यांनी ट्रम्प यांच्या शपथग्रहण समारोहात भाग घेतला आहे आणि त्यांच्या दरम्यान अनेक व्यापारी बैठकी झाल्या आहेत रिलायंस इंडस्ट्रीज आणि ट्रम्प ऑर्गनाइजेशन यांच्यातील हा समझौता ट्रम्प परिवाराच्या आंतरराष्ट्रीय व्यवसायातील वापसीचा संकेत आहे. तथापि, रिलायंस इंडस्ट्रीजने अनेक वेळा अंबानी-ट्रम्प यांच्यातील व्यवसायी बैठकींच्या अफवांचे खंडन केले आहे, परंतु त्यांच्यात व्यक्तिगत आणि व्यापारी संबंध आहेत हे स्पष्ट आहे.  रशियाशी ट्रम्प यांचे व्यवसायी संबंध आहेत, परंतु अंबानी ग्रुपचे रशियाशी थेट व्यवसायी संबंध ट्रम्पच्या माध्यमातून जोडले गेले आहेत, असे अधिकृत आणि मीडिया अहवालांवरून स्पष्ट होते

अदानी आणि ट्रम्प Adani and Trump

अदानी आणि ट्रम्प यांचे व्यावसायिक संबंध अधिकतर अमेरिकेतील धोरणात्मक बदलांशी आणि वैयक्तिक आणि राजकीय नेटवर्कशी जोडले गेले आहेत. गौतम अडानी यांनी ट्रम्प प्रशासनाशी निकटचे संबंध बनवले आहेत, विशेषतः अमेरिकेतील विदेशी भ्रष्टाचार कायद्याच्या (Foreign Corrupt Practices Act - FCPA) अंतर्गत अडानी ग्रुपवरील तपास आणि आरोपांवर नियंत्रण ठेवण्यासाठी. ट्रम्प यांनी अमेरिकेतील भ्रष्टाचार कायद्याची अंमलबजावणी थांबवण्याचा आदेश दिला, ज्यामुळे अडानी ग्रुपवरील आरोपांचा तपास थांबला आणि अडानी ग्रुपला यामुळे राहत मिळाली. अडानी यांनी अमेरिकेत 10 अब्ज डॉलर गुंतवणूकीची घोषणा केली होती, आणि ट्रम्प प्रशासनाशी संपर्क साधून व्यापारी आणि कायदेशीर मुद्द्यांवर चर्चा केली आहे.तथापि, अडानी आणि ट्रम्प यांच्यात थेट व्यावसायिक समझौता नाही, तर त्यांचे संबंध अधिक राजकीय आणि धोरणात्मक आहेत. अडानी ग्रुपने ट्रम्प प्रशासनाच्या अधिकाऱ्यांना भेट देऊन आपल्या व्यापारी आणि कायदेशीर आव्हानांवर चर्चा केली आहे, आणि ट्रम्प प्रशासनाने त्यांच्या विरोधातील तपास आणि आरोपांवर प्रभाव टाकला आहे

तुम्हाला काय वाटतं हे मोदी शहांना माहित नाही ? भारतीय नागरिकांना हे आतले काळे धंदे माहीत नसल्यामुळे चाय वाल्याने सारा देश विकला तरी आम्ही अजून जागे होत नाही.

डॉ. सुभाष के देसाई

(या लेखातील मतं ही लेखकाची वैयक्तिक आहेत. त्याच्याशी मॅक्स महाराष्ट्र सहमतच असेल असे नाही.)