Fact Check: तालिबान्यांनी खरंच हेलिकॉप्टरला मृतदेह टांगून शहरातून फिरवला का?

अमेरिकेनं लष्कराने अखेर 31 ऑगस्ट पुर्वी अफगाणिस्तान सोडलं आहे. मात्र, अफगाणिस्तान सोडण्यापुर्वी अमेरिकेने आपले काही लष्करी साहित्य काबुलच्या हमीद करझई विमानतळावर सोडलं आहे. त्यामध्ये जवळपास 75 विमानं, 100 गाड्यांसह इतर काही उपकरणांचा समावेश आहे. काही आंतरराष्ट्रीय माध्यमांनी हे सर्व लष्करी साहित्य पुन्हा वापरात येऊ नये म्हणून अमेरिकन लष्करी अधिकाऱ्यांनी ते नादुरुस्त केलं असल्याचं वृत्त दिलं आहे.

मात्र, या दरम्यान एक मेसेज सोशल मीडियावर मोठ्या प्रमाणात व्हायरल झाला आहे. एका हेलिकॉप्टरला एक व्यक्ती लटकलेला असल्याचं पाहायला मिळालं. या व्यक्तीचा हा व्हिडीओ अमेरिकेच्या हेलिकॉप्टरला तालिबान्यांनी एका माणसाला लटकवलं असल्याच्या आशयाने व्हायरल झाला आहे. या झी न्यूज मुख्य संपादक सुधीर चौधरी यांनी ट्वीट केलं आहे.

फक्त सुधीर चौधरीचं नाही तर India Today कार्यकारी संपादक Shiv Aroor यांनी देखील हा व्हिडीओ शेअर करत हाच दावा केला आहे. भारतातील अनेक माध्यमांनी या व्हिडीओच्या बाबतीत वृत्त दिलं आहे. त्यामध्ये News24, News18, WION, ZEE5, Aaj Tak, Navbharat Times, Dainik Bhaskar, Amar Ujala, Zee Hindustan, India TV, ANI, MSN India, Zee News, NDTV, Republic and ABP News यासग BJP चा propaganda चालवणाऱ्या OpIndia ने देखील या संदर्भात वृत्त दिलं आहे.

काय आहे सत्य?

या संदर्भात आम्ही गुगल की वर्ड सर्चचा वापर केला असता, आम्हाला ट्वीटरवर काही ट्वीट आढळले. त्यामध्ये अफगाणिस्तानमधील कंदाहर परिसरात हेलिकॉप्टर अशा प्रकारे उडाल्याचं प्रथमत: दिसून आलं. पश्तू भाषेत कंदहार हा शब्द गुगलवर सर्च केला असता, आणखी एक ट्वीट समोर आले. या व्हिडीओमध्ये माणूस कशा प्रकारे या हेलिकॉप्टरमधून खाली सोडण्यात येत आहे. हे स्पष्टपणे दिसतं. याच व्हिडीओचं तुम्ही जर योग्य निरिक्षण केलं तर एक बाब लक्षात येते. ज्या दोराला हा माणूस लटकलेला आहे. तो दोर त्याच्या मानेला किंवा नाकाजवळ असल्याचं दिसून येत नाही.

हा दोर त्याच्या पाठीला बांधण्यात आल्याचं दिसून येतं. तसंच याच व्हिडीओमध्ये 15 सेकंदानंतर हा माणूस हालचाल करत असल्याचं देखील दिसून येतं.

अफगाणिस्तानमधील न्यूज Aśvaka - آسواکا News Agency ने देखील हा व्हिडीओ पोस्ट केला आहे.

Alt news ने या संदर्भात Aśvaka - آسواکا News Agency ला संपर्क साधला असता, त्यांनी हा माणूस कंदाहरच्या राज्यपालाच्या घरावर ध्वज लावत असल्याचं सांगितलं आहे. स्थानिक पत्रकार Sadiqullah Afghan यांनी देखील तालिबानी माणूस हेलिकॉप्टरमधून 100 मीटरच्या पोलवर झेंडा लावत असल्याचं ट्वीटमध्ये सांगतो. फेसबूकवर کندهار ولایت مقام (Kandahar province) या शब्द सर्च केला असता, Khan Mohammad Ayan ने एक व्हिडीओ फेसबूकवर पोस्ट केला आहे. या पोस्टमध्ये हेलिकॉप्टरला लटकलेला माणूस झेंड्याच्या पोलजवळ आला असल्याचं दिसून येत आहे. तसंच हा व्यक्ती जीवंत असल्याचं स्पष्टपणे दिसत आहे. या संदर्भात Alt news ने Fact Check केलं आहे.

निष्कर्श:

एकंदरीत जगभरात तालिबान्यांनी अमेरिकन हेलिकॉप्टरला एका व्यक्तीला लटकवलं अशाच आशयाने मेसेज व्हायरल होत आहेत. मात्र, सदर हेलिकॉप्टरला लटकलेला व्यक्ती कंदाहरमधील 100 मीटर उंचीच्या खांबावर ध्वज लावण्याचा प्रयत्न करत असल्याचं दिसून येत आहे.